شرکت کک طبس

اتفاقی تاریخی و بی‌سابقه در کک طبس؛ کوره کک طبس در دمای 980درجه توسط کارشناسان بومی تعمیر شد

 سال 1398 نخستین تعمیر کوره‌های شرکت کک طبس توسط کارشناسان خارجی در دمای  500 درجه انجام شد، ولی اکنون توسط کارشناسان بومی شرکت کک طبس، تعمیرات در دمای  980 درجه با موفقیت انجام دادند

به گزارش روابط عمومی شرکت کک طبس، مهدی شکاری مدیر کارخانه شرکت کک طبس  در گفت و گوی با پایگاه خبری ماین نیوز، گفت: فرآیند تولید کک به این صورت است که زغال سنگ وارد کوره می‌شود و در دمای 1200 تا 1250 درجه تبدیل به کک می‌شود. با توجه به اینکه 24 درصد زغال سنگ را گاز تشکیل می‌دهد، در داخل کوره این گازها طی سه روز از زغال سنگ خارج می‌شوند و میزان گازها در زغال سنگ به یک درصد کاهش می‌یابند و زغال سنگ به یک ماده سخت و متخلخل به نام کک تبدیل می‌شود.

مهدی شکاری افزود: کوره‌هایی که در آنها زغال سنگ تبدیل به کک می‌شود به مدت 30 سال از آغاز بهره‌برداری نباید خاموش شوند و باید همواره در دمای حدود 1200 درجه روشن بمانند چون وقتی آجرهای داخل کوره برای بار نخست گرم و منبسط می‌شوند، اگر قرار باشد برای انجام اقداماتی مانند، تعمیرات کوره را خاموش کنیم، انبساط و انقباضی که رخ می‌دهد باعث از بین رفتن این آجرها و در نتیجه آسیب دیدن کوره می‌شود به همین دلیل نباید کوره‌ها در این دوره زمانی خاموش شوند. در عین حال در دوران بهره‌برداری از کوره‌ها احتمال وقوع آسیب‌هایی وجود دارد و ممکن است بنا به دلایل مختلف نیاز به تعمیر آجرها باشد و نمی‌توان دمای کوره را کاهش داد و باید در همان دمای بالا، تعمیرات انجام شود.

وی توضیح داد: سال 1398 نخستین تعمیر کوره‌های شرکت کک طبس توسط کارشناسان خارجی انجام شد و در آن زمان دمای کوره‌ها از 1200 به 500 درجه پایین آوردند و سپس از با لباس‌های خاصی داخل کوره رفتند و تعمیرات را انجام دادند. مجددا نیاز به تعمیرات در کوره‌های کک طبس شد که کارشناسان خارجی به دلیل تحریم و مسائل دیگر قبول نکردند و این بار توسط کارشناسان بومی شرکت کک طبس با کاهش 210 تا 220 درجه‌ای دمای کوره، تعمیرات در دمای حدود 980 درجه با موفقیت انجام شد که نتایج آن هم بسیار مناسب بوده است.

وی گفت: کل کوره با آجر نسوز ساخته شده است و وقتی یک آجر آسیب دیده باشد، باید تعویض شود که تعویض آن در دمای 980 درجه بسیار پیچیده است. تجهیزی که می‌خواستیم با استفاده از آن داخل کوره برویم بسیار خاص است و با مواد نسوز، یک اتاقک ساخته شد که دور آن را با فولاد و منافذ آن را با مواد نسوز پر شد و سپس این اتاقک به همراه افرادی با لباس مخصوص با استفاده از یک ماشین به داخل کوره فرستاده شد. سپس دریچه‌ای از داخل اتاقک باز شد و آجر معیوب تعویض شد.

وی خاطرنشان کرد: سیستم کک‌سازی طبس در غرب آسیا منحصربفرد است. کک‌سازی‌های دیگر که در ایران فعال هستند، دانش فنی آنها مربوط به قبل از سال 2000 میلادی است اما سیستم شرکت کک طبس که در سال 2000 میلادی ابداع و کارخانه کک طبس نیز در سال 2010 با همین سیستم و توسط یک شرکت خارجی احداث شد، بنابراین این نوع سیستم کک‌سازی در ایران و خاورمیانه مشابه ندارد. دانش فنی مربط به این سیستم کک‌سازی نیز در دنیا تنها در اختیار سه کشور، آمریکا، چین و هند است. با توجه به تجربه‌ای که در این تعمیر بدست آمد، از این پس می‌توانیم تعمیرات آینده را با کارشناسان شرکت کک طبس انجام دهیم.

مدیر کارخانه شرکت کک طبس عنوان کرد: ظرفیت تولید اسمی شرکت کک طبس سالانه 450 هزار تن کک متالورژی است که از 6 باتری موجود در آن هم‌اکنون دو باتری فعال است و باتری‌های 3 و 4 نیز در آینده نزدیک به بهره‌برداری خواهند رسید و باتری‌های 5 و 6 نیز تا اواخر سال آینده وارد مدار تولید می‌شوند. با این حساب با دو باتری فعال موجود، شرکت کک طبس هم‌اکنون سالانه 150 هزار تن تولید دارد که با بهره‌برداری از دو باتری دیگر این میزان تولید به 300 هزار تن در سال خواهد رسید.

شکاری با اشاره به اینکه ایران دارای بزرگترین معادن زغال سنگ در خاورمیانه است، افزود: با این وجود میزان استخراج پایین است و افزایشی در زمینه استخراج زغال سنگ طی سال‌های گذشته نداشتیم این در حالیست که کک‌سازی‌های زرند کرمان، طبس، ذوب آهن اصفهان و چند کک‌سازی متفرقه دیگر در کشور فعال هستند و به مواد اولیه نیاز دارند. بطورکلی در حالی افزایش ظرفیت در حوزه تولید کک رخ داده که در زمینه تولید مواد اولیه افزایش ظرفیت چندانی رخ نداده است.

مدیرکارخانه شرکت کک طب افزود: ظرفیت تولید اسمی شرکت کک طبس سالانه 450 هزار تن کک متالورژی است که از 6 باتری موجود در آن هم‌اکنون دو باتری فعال است و باتری‌های 3 و 4 نیز در آینده نزدیک به بهره‌برداری خواهند رسید و باتری‌های 5 و 6 نیز تا اواخر سال آینده وارد مدار تولید می‌شوند. با این حساب با دو باتری فعال موجود، شرکت کک طبس هم‌اکنون سالانه 150 هزار تن تولید دارد که با بهره‌برداری از دو باتری دیگر این میزان تولید به 300 هزار تن در سال خواهد رسید. تلاش جدی ومعادن نیز این بوده که با بهره‌برداری سریعتر از باتری‌های کک طبس، این شرکت هرچه زودتر به ظرفیت کامل تولید خود دست پیدا کند.

 

کک طبس، همگام با دانش روز و فناوری‌های نوین کک‌سازی/ روش «بازیافت حرارتی» منطبق بر فرآیندهای صنعت سبز و سازگار با محیط زیست است

کک متالورژی محصول کربن تصفیه شده است که در درجه حرارت بسیار بالا، تحت فشار و در زمان مشخصی، از زغال‌سنگ تولید شده و در فرایندهای ساخت آهن و فولاد به عنوان سوخت عامل احیاءکننده استفاده می‌شود. سنگ آهن که معمولاً به صورت ترکیب آهن و اکسیژن (اکسید آهن) وجود دارد، برای تهیه فولاد باید خالص شود و این عمل خالص‌سازی با استفاده از کک متالورژی صورت می‌گیرد.

ککی که در کوره بلند (BF-BOF) سوزانده می‌شود، کربنی را تامین می‌کند که باعث احیاء اکسید آهن، یعنی جداسازی اکسیژن از سنگ آهن و ترکیب آن با کربن و آزادشدن به شکل گاز کربن دی‌اکسید، می‌شود؛ این فرآیند احیاء، خود انرژی گرمایی بسیار زیادی تولید می‌کند (رساندن دمای کوره به حدود 1600-1700 درجه سانتی گراد) که باعث ذوب سنگ آهن می‌شود. سایر عناصری که در ترکیب سنگ آهن وجود دارد به شکل تفاله‌های مذاب (سرباره) از کوره خارج می‌شود.

در صنعت کک‌سازی انواع متفاوتی از کک‌ها ممکن است در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

شرکت «کک طبس»، یکی از شرکت‌های گروه سرمایه‌گذاری توسعه‌ی معادن و فلزات (ومعادن)، که از سال ۱۳۹۳ آغاز به کار کرده است، انواع مختلف کک، یعنی کک متالورژی، کک ریخته‌گری و کک فروآلیاژی را در سایزها و آنالیزهای مختلف تولید و عرضه می‌کند.

🔸 این شرکت در حال حاضر دارای ۶ باتری با مجموع ظرفیت اسمی ۴۵۸ هزار تن در سال است. باتری ۱ و ۲ کارخانه با ظرفیت کامل ماهانه ده هزار تن، در حال فعالیت است و برنامه شرکت، راه‌اندازی باتری ۳ و ۴ و رسیدن به دو سوم ظرفیت کارخانه، یعنی ۳۰۰ هزارتن در سال است. این دو باتری پس از طی‌کردن دوره‌ی پیش‌گرم در دی و بهمن، تقریباً در اواسط اسفند امسال به بهره‌برداری می‌رسد.

🔸 همچنین خط دانه‌بندی این شرکت تکمیل شده که به معنای تناژ تولید بیشتر برای ارائه محصولات در سایزهای مختلف (15-5 و 30-15) به فولادسازان EAF (کوره قوس الکتریکی) است.

🔸 فناوری به‌کارگرفته‌شده در کارخانه‌ی کک طبس از نوع روش «بازیافت حرارتی» است که مزیت آن نسبت به روش کوره بلند این است که این تکنولوژی قابلیت استفاده از کک با گریدهای مختلف و حتی خلوص پایین را دارد.

🔸 مزیت دیگر این روش «سبز بودن» آن است که هیچ ماده مضری را وارد محیط زیست نمی‌کند. محصول جانبی این تکنولوژی، حرارتی است که می‌تواند در تولید برق مورد استفاده قرار گیرد؛ همین موضوع سبب شده تا مطالعات راه‌اندازی یک نیروگاه بازیافت حرارتی (WHR) با ظرفیت 45 مگاوات ساعت برق توسط این شرکت انجام گرفته و توجیه‌پذیری اقتصادی آن بررسی شود و در حال حاضر این پروژه در مرحله تأمین سرمایه قرار دارد.

🔸 عمده‌ی محصولات این شرکت مورد استفاده‌ی کارخانه‌های فولادسازی به روش کوره بلند و نیز قوس الکتریکی است. همچنین شرکت‌های تولیدکننده فروآلیاژها و ریخته‌گری نیز مشتری محصولات کک طبس هستند.

🔸 از طرح‌های مهم توسعه‌ای دیگر این مجموعه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– نیروگاه برج خنک‌کننده (CDQ) با ظرفیت 20 مگاوات ساعت

– کارخانه تولید بریکت کک متالورژی

– احداث خط راه آهن داخل کارخانه و اتصال به شبکه‌ی ریلی کشور و ایستگاه تخلیه و بارگیری مواد

– اخذ مجوز بهره برداری معادن زغال‌سنگ کک‌شو و حرارتی

– احداث کارخانه زغال‌شویی